ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਆਯੋਜਿਤ
• 100 ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਤੇ 10 ਸੂਬਾਈ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸਿਖਿਆਰਥੀਆਂ
ਵਜੋਂ ਲਿਆ ਭਾਗ
ਬਠਿੰਡਾ, 16 ਮਈ : ਕੇਂਦਰੀ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਕੀਟ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕੇਂਦਰ ਜਲੰਧਰ ਵੱਲੋਂ ਬਠਿੰਡਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦਫ਼ਤਰ ਕੰਪਲੈਕਸ ਵਿਖੇ ਨਰਮੇ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਵਿੱਚ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਫੇਰੋਮੋਨ ਬੇਸ ਟ੍ਰੈਪਾਂ ਰਾਹੀਂ ਗੁਲਾਬੀ ਸੁੰਡੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇਣ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ 100 ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਅਤੇ 10 ਸੂਬਾਈ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸਿਖਿਆਰਥੀਆਂ ਵਜੋਂ ਭਾਗ ਲਿਆ।
ਇੱਕ ਦਿਨ ਦੇ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਚ ਸਿਖਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਐੱਨਪੀਐੱਸਐੱਸ ਮੋਬਾਈਲ ਐਪ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ, ਮਹੱਤਵ, ਐੱਨਪੀਐੱਸਐੱਸ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਡਾਟਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ, ਮੁੱਖ ਕੀਟਾਂ ਅਤੇ ਰੋਗਾਂ, ਆਈਪੀਐੱਮ ਅਭਿਆਸਾਂ, ਕੁਦਰਤੀ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਅਤੇ ਬਾਇਓ-ਕੰਟਰੋਲ ਏਜੰਟ, ਸਰਵੇਖਣ, ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਤੇ ਨਮੂਨੇ, ਟ੍ਰੈਪਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਗੁਲਾਬੀ ਸੁੰਡੀ ਦੀ ਪਛਾਣ, ਜੀਵਨ ਚੱਕਰ, ਕਪਾਹ ਵਿੱਚ ਗੁਲਾਬੀ ਸੁੰਡੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ ਫੇਰੋਮੋਨ ਟ੍ਰੈਪ ਲਗਾਉਣ ਬਾਰੇ ਖੇਤਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮਾਹਿਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਲੈਕਚਰ ਰਾਹੀਂ ਲਗਾਏ ਗਏ ਫੇਰੋਮੋਨ ਟ੍ਰੈਪਾਂ ਤੋਂ ਡਾਟਾ ਇਕੱਤਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਖੇਤਰ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।
ਡਾ. ਪੀਸੀ ਭਾਰਦਵਾਜ, ਅਫਸਰ-ਇਨ-ਚਾਰਜ, ਕੇਂਦਰੀ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਕੀਟ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕੇਂਦਰ, ਜਲੰਧਰ ਨੇ ਸਿਖਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਆਈਪੀਐੱਮ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਅਤੇ ਲੋੜਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਅਤੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਸਾਰੇ ਆਈਪੀਐੱਮ ਟੂਲਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਅਪਣਾ ਕੇ ਨਰਮੇ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਵਿੱਚ ਕੀਟਾਂ ਅਤੇ ਰੋਗਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਡਾ.ਗੁਰਮੀਤ ਸਿੰਘ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਪਸਾਰ ਸਿੱਖਿਆ ਪੀਏਯੂ, ਕੇਵੀਕੇ ਬਠਿੰਡਾ ਨੇ ਸਿਖਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਕਪਾਹ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਸਮੇਂ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕੀਤਾ।
ਡਾ. ਵਿਨੈ ਪਠਾਨੀਆ, ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਪੀਏਯੂ, ਕੇਵੀਕੇ ਬਠਿੰਡਾ ਪਲਾਂਟ ਪ੍ਰੋਟੈਕਸ਼ਨ ਨੇ ਮੁੱਖ ਕੀੜਿਆਂ, ਨਰਮੇ ਦੀ ਫਸਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਈਟੀਐੱਲ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ, ਕਪਾਹ ਦੀ ਫਸਲ ਵਿੱਚ ਗੁਲਾਬੀ ਸੁੰਡੀ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਲੱਛਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਬਾਰੇ ਲੈਕਚਰ ਦਿੱਤਾ। ਸ਼੍ਰੀ ਪਵਨ ਕੁਮਾਰ ਪੀਪੀਓਸੀਆਈਪੀਐੱਮਸੀ ਜਲੰਧਰ ਨੇ ਸਿਖਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸਰਵੇਖਣ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਤੇ ਨਮੂਨੇ ਲੈਣ ਦੇ ਢੰਗ-ਤਰੀਕਿਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਸ਼੍ਰੀ ਚੇਤਨ ਜਨਵਾਦ ਏਪੀਪੀਓ ਨੇ ਸਿਖਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਪੀਬੀਡਬਲਯੂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਚੱਕਰ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਲੈਕਚਰ ਦਿੱਤਾ। ਡਾ. ਅੰਕਿਤ ਕੁਮਾਰ ਏਪੀਪੀਓ ਨੇ ਆਈਪੀਐੱਮ ਅਭਿਆਸਾਂ, ਕੁਦਰਤੀ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਅਤੇ ਬਾਇਓਕੰਟਰੋਲ ਏਜੰਟਾਂ ਦੀ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ ਬਾਰੇ ਲੈਕਚਰ ਦਿੱਤਾ। ਸ੍ਰੀ ਚੰਦਰਭਾਨ ਏਪੀਪੀਓ ਸੀਆਈਪੀਐੱਮਸੀ ਜਲੰਧਰ ਨੇ ਸਿਖਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਐੱਨਪੀਐੱਸਐੱਸ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ, ਐੱਨਪੀਐੱਸਐੱਸ ਐਪ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ, ਐਪ ਰਾਹੀਂ ਡਾਟਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਨਰਮੇ ਵਿੱਚ ਗੁਲਾਬੀ ਸੁੰਡੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ ਫੇਰੋਮੋਨ ਟ੍ਰੈਪ ਲਗਾਉਣ ਅਤੇ ਲਗਾਏ ਗਏ ਫੇਰੋਮੋਨ ਟ੍ਰੈਪਾਂ ਰਾਹੀਂ ਡਾਟਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕੀਤਾ।
ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਸੀਆਈਪੀਐੱਮਸੀ ਟੀਮ ਦੇ ਨਾਲ ਡਾ: ਕਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਗਿੱਲ ਮੁੱਖ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਫ਼ਸਰ ਬਠਿੰਡਾ, ਡਾ: ਮੁਖਤਿਆਰ ਸਿੰਘ ਏਪੀਪੀਓ ਬਠਿੰਡਾ, ਡਾ: ਅਸਮਾਨਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਏਡੀਓ ਅਤੇ ਨੋਡਲ ਅਫ਼ਸਰ ਐੱਨਪੀਐੱਸਐੱਸ ਬਠਿੰਡਾ, ਡਾ: ਜਸਕਰਨ ਸਿੰਘ ਬਲਾਕ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਫ਼ਸਰ ਨਥਾਣਾ ਨੇ ਵੀ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕੀਤੀ।

DISTRICT PUBLIC RELATION OFFICER BATHINDA
ONE DAY TRAINING PROGRAMME FOR PROGRESSIVE FARMERS IN COTTON CROP WITH EMPHASIS ON PINK BOLL WORM MONITORING THROUGH PHEROMONE BASED TRAPES
ORGANISED BY CENTRAL INTEGRATED PEST MANAGEMENT CENTRE, JALANDHAR AT CHIEF AGRICULTURE OFFICE BATHINDA

Bathinda, 16 May : A one day training programme for progressive farmers in cotton crop with emphasis on pink boll worm monitoring through pheromone bases trapes was organized by the Central Integrated Pest Management Centre Jalandhar at Chief Agriculture Office Premises Bathinda. In this programme 100Nos. of progressive farmers & 10Nos. of State Agriculture Officers/filed functionaries participated as trainees. In one day training programme, the trainees were imparted training about NPSS – importance, demonstration of NPSS mobile app, data collection through app, major pest & diseases, IPM Practices, Natural enemies & Bio control agents, survey, surveillance & sampling, use of traps and specially identification, life cycle & biology of pink boll worm, field demonstration on installation of pheromone trapes in monitoring of pink boll worm in cotton & data collection through installed pheromone traps through lectures by different experts and demonstration by field visit.
Dr. P. C. Bhardwaj, Officer In charge Central Integrated Pest management Centre, Jalandhar made the trainees aware about concept and need of IPM. He emphasized the need to manage insect-pest of cotton crop by adopting all IPM tools in a compatible manner to avoid environmental pollution and ill effects of pesticides. Dr. Gurmeet Singh Professor Extension Education PAU, KVK Bathinda made the trainees aware about the precautions to be taken while sowing of the cotton crop. Dr. Vinay Pathania, Assiatnt Professor Plant Protection from PAU, KVK Bathinda delivered lecture on major insect pest, diseases of cotton crop and Information on ETL, damage symptoms & management of pink boll worm in cotton crop. Sh. Pawan Kumar PPO CIPMC Jalandhar imparted knowledge to trainees about survey and surveillance & Sampling methods. Sh. Chetan Janwad APPO delivered lecture to trainees how to identify PBW and their life cycle & biology. Dr. Ankit Kumar APPO delivered lecture on introduction of IPM Practices, natural enemies & bio control agents. Sh. Chandrabhan APPO CIPMC Jalandhar made trainees aware about NPSS – importance, demonstration of NPSS app, data collection through app, installation of pheromone traps in monitoring of Pink Boll Worm in cotton and demonstration of data collection through installed pheromone traps.
Along with CIPMC Team, Dr. Karanjeet Singh Gill Chief Agriculture Officer Bathinda, Dr. Mukhtiar Singh APPO Bathinda, Dr. Asmanpreet Singh ADO & Nodel Officer NPSS, Bathinda Dr. Jaskaran Singh Block Agrl Officer Nathana also participated in the training progamme.

कपास की फसल में फेरोमोन बेस ट्रैप के माध्यम से गुलाबी सूँडी की निगरानी पर प्रगतिशील किसानों के लिए एक दिवसीय प्रशिक्षण कार्यक्रम
केंद्रीय एकीकृत कीट प्रबंधन केंद्र, जालंधर द्वारा मुख्य कृषि कार्यालय बठिंडा में आयोजित
केंद्रीय एकीकृत कीट प्रबंधन केंद्र जालंधर द्वारा मुख्य कृषि कार्यालय परिसर बठिंडा जिले में फेरोमोन बेस ट्रैप के माध्यम से गुलाबी सूँडी निगरानी पर जोर देने के साथ कपास की फसल में प्रगतिशील किसानों के लिए एक दिवसीय प्रशिक्षण कार्यक्रम आयोजित किया गया। इस कार्यक्रम में 100 प्रगतिशील किसानों और 10 राज्य कृषि अधिकारियों ने प्रशिक्षुओं के रूप में भाग लिया। एक दिवसीय प्रशिक्षण कार्यक्रम में प्रशिक्षुओं को एनपीएसएस मोबाइल ऐप का प्रदर्शन, महत्व, एनपीएसएस एप्लिकेशन के माध्यम से डेटा संग्रह, प्रमुख कीट और रोग, आईपीएम अभ्यास, प्राकृतिक शत्रुओं और जैव नियंत्रण एजेंट, सर्वेक्षण, निगरानी और नमूनाकरण, ट्रैप के उपयोग के बारे में और विशेष रूप से गुलाबी सूँडी की पहचान, जीवन चक्र, कपास में गुलाबी सूँडी की निगरानी में फेरोमोन ट्रैप की स्थापना पर क्षेत्र प्रदर्शन और विभिन्न विशेषज्ञों द्वारा व्याख्यान के माध्यम से स्थापित फेरोमोन ट्रैप से डेटा संग्रह और क्षेत्र का दौरा करके प्रदर्शन द्वारा प्रशिक्षण दिया गया।
डॉ. पी. सी. भारद्वाज, प्रभारी अधिकारी, केंद्रीय एकीकृत कीट प्रबंधन केंद्र, जालंधर ने प्रशिक्षुओं को आईपीएम की अवधारणा और आवश्यकता के बारे में जागरूक किया। उन्होंने पर्यावरण प्रदूषण और कीटनाशकों के दुष्प्रभाव से बचने के लिए सभी आईपीएम उपकरणों को सुसंगत तरीके से अपनाकर कपास की फसल में कीट-पतंगों का प्रबंधन करने की आवश्यकता पर जोर दिया। डॉ. गुरमीत सिंह प्रोफेसर एक्सटेंशन एजुकेशन पीएयू, केवीके बठिंडा ने प्रशिक्षुओं को कपास की फसल की बुआई के दौरान बरती जाने वाली सावधानियों के बारे में जागरूक किया। पीएयू, केवीके बठिंडा से सहायक प्रोफेसर पादप संरक्षण डॉ. विनय पठानिया ने प्रमुख कीट, कपास की फसल की बीमारियों और ईटीएल पर जानकारी, कपास की फसल में गुलाबी बॉल वर्म के नुकसान के लक्षण और प्रबंधन पर व्याख्यान दिया। श्री पवन कुमार पीपीओ सीआईपीएमसी जालंधर ने प्रशिक्षुओं को सर्वेक्षण और निगरानी और नमूनाकरण विधियों के बारे में जानकारी प्रदान की। श्री चेतन जनवाद एपीपीओ ने प्रशिक्षुओं को पीबीडब्ल्यू और उनके जीवन चक्र की पहचान करने के बारे में व्याख्यान दिया। डॉ. अंकित कुमार एपीपीओ ने आईपीएम प्रथाओं, प्राकृतिक शत्रुओं और जैव नियंत्रण एजेंटों के परिचय पर व्याख्यान दिया। श्री चंद्रभान एपीपीओ सीआईपीएमसी जालंधर ने प्रशिक्षुओं को एनपीएसएस के महत्व, एनपीएसएस ऐप का प्रदर्शन, ऐप के माध्यम से डेटा संग्रह, के बारे में जागरूक किया और कपास में गुलाबी बॉल वॉर्म की निगरानी में फेरोमोन जाल की स्थापना और स्थापित फेरोमोन जाल के माध्यम से डेटा संग्रह का प्रदर्शन किया।
सीआईपीएमसी टीम के साथ, डॉ. करणजीत सिंह गिल मुख्य कृषि अधिकारी बठिंडा, डॉ. मुख्तियार सिंह एपीपीओ बठिंडा, डॉ. असमानप्रीत सिंह एडीओ एवं नोडल अधिकारी एनपीएसएस, बठिंडा डॉ. जसकरण सिंह ब्लॉक कृषि अधिकारी नथाना ने भी प्रशिक्षण कार्यक्रम में भाग लिया।